Autor: Witold Klaus
Wprowadzenie:
Guy Goodwin-Gill argumentował, że „wspólnym problemem wielu instytucji rządowych jest brak uwzględnienia myślenia w kategoriach prawa człowieka przed myśleniem o [tworzeniu] polityk [publicznych]”. Według mnie jednak bardziej prawdopodobne jest inne wyjaśnienie przytoczonych kwestii – rządy są w pełni świadome swoich czynów i stojących za nimi ram prawnych, lecz mimo to celowo działają w celu przekształcenia, a w efekcie zmiany zakresu ochrony, jaką międzynarodowe standardy, a zwłaszcza prawa człowieka, zapewniają osobom w drodze. Zmniejszają w ten sposób i tak już ograniczony zakres ochrony i istniejące zabezpieczenia. Rządy doskonale zdają sobie również sprawę z tego, że prawa człowieka są de facto jedynymi prawami, do których osoby migrujące mogą się odwołać w celu uzyskania jakiejkolwiek ochrony prawnej, niezależnie od tego, jak bardzo jest ona iluzoryczna i odległa. Pozbawienie ich tych praw pozostawia tę grupę bez jakiejkolwiek ochrony przed wszelką polityką i przepisami, które władze stosują lub chciałyby zastosować w przyszłości.
Celem niniejszego tekstu jest nakreślenie standardów międzynarodowych, które muszą być przestrzegane przez wszystkie państwa członkowskie Rady Europy oraz Unii Europejskiej w zakresie traktowania osób w drodze na granicach zewnętrznych UE. Tekst opiera się przede wszystkim na analizie orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (dalej: ETPCz lub Trybunał) i wyjątkowo odwołuje się do orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE), korygujących orzecznictwo ETPCz. Prezentuje on minimalne normy, które państwa członkowskie muszą zapewnić podczas procedur granicznych. Skupia się jednak przede wszystkim na praktykach wywózek (pushbacków) i ich prawnej ocenie w orzecznictwie sądów międzynarodowych.
Zawartość:
- Definicja wywózek (pushbacków)
- Okoliczności, w których wywózki (pushbacki) stosowane są wobec osób w drodze
- Osoby wykluczone spod ochrony przez wzgląd na ich
„własne zachowanie” - Prawo do ochrony granic w odniesieniu do ochrony praw człowieka
- Próby regulowania wywózek (pushbacków) w ustawodawstwie krajowym
- Frontex i jego odpowiedzialność za łamanie praw człowieka na granicach
- Eksternalizacja granic i odpowiedzialność za łamanie praw człowieka
- Monitorowanie naruszeń na zewnętrznych granicach UE