Warszawa, 22 lipca 2024 r.
Szanowny Pan
Donald Tusk
Premier
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Premierze,
Dziś przypada Europejski Dzień Ofiar Przestępstw z Nienawiści.
Ponieważ ostatnie dni przyniosły falę kłamliwych oskarżeń i ataków na organizacje niosące pomoc migrantom i migrantkom na pograniczu polsko-białoruskim ze strony polskich polityków, apeluję do Pana jako osoby kluczowej w kształtowaniu dyskursu o natychmiastowe podjęcie kroków w celu obniżenia temperatury debaty publicznej wokół tematu granicy polsko-białoruskiej oraz migracji w ogóle, a także zapewnienie minimum bezpieczeństwa osobom niosącym pomoc humanitarną.
Politycy w kierowanym przez Pana rządzie pozwalają sobie na niezgodne z prawdą, niebezpieczne oskarżenia wobec osób wspierających uchodźców i migrantów na pograniczu polsko-białoruskim. Oszczercze zarzuty są też stawiane kierowanej przeze mnie Fundacji Polskie Forum Migracyjne, która wspiera lokalne organizacje i wypowiada się w obronie podstawowych praw człowieka. Gdy więc na skutek mowy nienawiści poleje się krew – jest realne ryzyko, że będzie to krew moja albo osób, z którymi współpracuję, które znam osobiście.
Stawiane są nam, na przykład ustami Ministra Obrony Narodowej, zarzuty działalności agenturalnej i antypolskiej. Oburza mnie to. Prowadzę Fundację Polskie Forum Migracyjne od ponad 17 lat. Fundacja jest jedną z największych w Polsce, odegraliśmy ogromną rolę we wsparciu uchodźców – także ewakuowanych przez Rząd RP Afgańczyków z Kabulu i dziesiątek tysięcy osób z Ukrainy. Pracujemy na rzecz godności ludzi, a zatem w interesie naszego społeczeństwa. Zgodnie z prawem. Oskarżenia wobec nas to potwarz.
Na przestrzeni lat działaliśmy pod rządami różnych opcji politycznych, będąc wiernymi zasadom humanitaryzmu. Nigdy dotąd nie mieliśmy – jak dziś – poczucia, że państwo nie zapewnia nam elementarnego fizycznego bezpieczeństwa.
Nie spodziewam się, że zmieni Pan radykalnie politykę na pograniczu, rozumiem, że w tej sprawie się różnimy. Jednak milcząc wobec eskalacji mowy nienawiści w publicznym dyskursie, przyzwala Pan jednak na narastający poziom agresji, co doprowadzi do ataków ludzi na ludzi. Być może jest Pan jedyną osobą w państwie, która ma władzę zmienić dyskurs. To znaczy też, że jest Pan osobą za tę sprawę odpowiedzialną.
Język pogardy i nienawiści, który obecnie nas otacza ze strony polityków, radykalizuje się i zaostrza. Widzimy na pograniczu uzbrojone prawicowe bojówki. Pomówienia i fałszywe oskarżenia stwarzają ryzyko przemocy wobec osób niosących pomoc humanitarną.
My, osoby zajmujące się wspieraniem migrantów i uchodźców, dostajemy obelgi, groźby karalne, czytamy nienawistne komentarze. Nieodpowiedzialne wypowiedzi polityków wzmagają poczucie samowoli obywateli. Ludzie nawołują dziś online, aby strzelać do innych ludzi.
Taki język i takie komentarze doprowadziły do śmierci Pana gdańskiego kolegi, Prezydenta Pawła Adamowicza. Przyzwalając na obecny kształt dyskursu igra Pan z moim życiem i z życiem osób na pograniczu: nie tylko migrantów, ale też mieszkańców i aktywistów, także strażników i żołnierzy – w sytuacji samowoli i bezkarności, jakiej rodzenie się obserwujemy, każdy jest zagrożony.
Nie chcę wierzyć, że nie dostrzega Pan zagrożenia, albo jest ono Panu obojętne.
Apeluję do Pana o podjęcie kroków, które doprowadzą do wyeliminowania z debaty publicznej języka nienawiści, krzywdzących komentarzy pod adresem osób pomagających oraz kształtowanie takiej narracji publicznej, która – nie kwestionując złożoności sytuacji i różnych jej interpretacji – zgodnie z prawdą wskaże legalność pracy organizacji społecznych działających na pograniczu polsko-białoruskim.
Agnieszka Kosowicz
Prezeska Fundacji
Polskie Forum Migracyjne
Przesłanie powyższego listu wspierają:
Stowarzyszenie Laboratorium Działań dla Pokoju
Fundacja Kuchnia Konfliktu
Peace Ambassadors Poland
Stowarzyszenie MOVA
Fundacja na Rzecz Kultury ‘Walizka’
Queer Without Borders
Stowarzyszenie NOMADA
Klub Inteligencji Katolickiej w Warszawie
Fundacja Centrum Badań Migracyjnych
Stowarzyszenie Kultura Równości
Fundacja Ukraiński Dom
PATCHWORK – Stowarzyszenie na rzecz imigranckich rodzin osób z niepełnosprawnością
Fundacja w stronę dialogu
Amnesty International Polska
Fundacja Emic